Info

In street art is de straat zowel atelier als expositieruimte

Nicole Smolenaers - November 2020

Als je de term street art hoort, associeer je dit waarschijnlijk meteen met namen als Banksy, Mr. Brainwash of Jef Aérosol, verantwoordelijk voor de grote mural Chuuuttt! in het Parijse Beaubourg district. Maar in alle grote en minder grote steden is straatkunst te vinden. Vaak op de meest verborgen en verrassende locaties. Deze artistieke vorm van kunst is voor iedereen; het bevindt zich letterlijk in de openbare ruimte! Het trekt de aandacht van het argeloos door de straten struinende publiek, zet mensen even stil, moedigt ze aan tot nadenken en brengt het straatbeeld tot leven. Urban street art maakt op een proactieve manier deel uit van onze samenleving.

‘Vrij vertaald staat urban art voor kunst die (legaal of illegaal) onderdeel uitmaakt van het stedelijk landschap’

Wat bewust of onbewust in de jaren tachtig van de vorige eeuw het kunstzinnige establishment shockeert, wordt vandaag de dag gezien als een van de meest populaire en investeringswaardige kunstvormen van het moment. Street art is vaak van extreem hoge kwaliteit terwijl de prijzen nog relatief laag zijn. Twee lokkers voor kunstminnende verzamelaars. 

Wat is street art?

Street art is net als graffiti kunst een subgenre van urban art. Vrij vertaald staat urban art voor kunst die (legaal of illegaal) onderdeel uitmaakt van het stedelijk landschap. Bij graffiti staat de alias, de handtekening van de kunstenaar centraal; het werk is imagegericht. Bij street art draait het echt om het beeld, de boodschap die de kunstenaar wil verkondigen. Hij of zij wil met het werk in de openbare ruimte echt iets teweegbrengen.

Bekijk alle kunst  

‘Alles wat hij nodig acht om zijn street art schilderijen de juiste dimensie te geven om te provoceren en te vertederen’

Uiteraard is er sprake van overlap. Zo maakt de Braziliaan (Rodrigio) Izolag jarenlang deel uit van een groep rondreizende straatkunstenaars die overal imposante graffitikunst achterlaat. Izolag weet pakkende momentopnamen krachtig en treffend te verbeelden en ontwikkelt een unieke techniek. Ondertussen schildert hij maatschappijkritische onderwerpen, aangrijpende situaties en karakteristieke mensen op doek en bewerkt dit vervolgens met onder meer leer, kranten en brieven. Alles wat hij nodig acht om zijn street art schilderijen de juiste dimensie te geven om te provoceren en te vertederen. Complex, uitvergroot en uitgelicht. Zijn virtuositeit wordt snel erkent in de Europese kunstscene. Dit resulteert in samenwerkingen met gerenommeerde galerieën in Duitsland, Zwitserland en Nederland, waaronder AbrahamArt.

Een vleugje humor en ironie

Veel hedendaagse street artiesten als Izolag vinden hun inspiratie in de internationale pop art beweging, ontstaan in de jaren vijftig van de 20e eeuw. Op allerlei manieren - door gebruik te maken van gedrukte media, film, foto’s, zeefdrukken en spuitbussen - zetten deze kunstenaars zich af tegen de elite. Ze willen pop art maken: populaire kunst. Kunst, met een vleugje humor en ironie, die bereikbaar en begrijpbaar is voor iedereen.

In de decennia die volgen laten tieners - beginnende in New York City - hun tags (naam en straatnummer) achter in treinstellen. Gaandeweg groeien deze handtekeningen uit tot kleine kunstwerken die in een snel tempo met spuitbussen worden gecreëerd. Graffiti is geboren en sluit perfect aan bij de nieuwe internationale subcultuur (hiphop). De inspiratie wordt vooral gevonden binnen het collectief van gedeelde ideeën en de urban lifestyle.

‘En net als in eerste instantie bij pop art vergruizen critici dit - in hun ogen - vandalisme’

Urban art floreert. In de jaren zeventig maken de vaak jonge creatievelingen gebruik van tickers, sjablonen en etiketten om kreten en indrukken te delen met het grote publiek. De straat is hun canvas. En net als in eerste instantie bij pop art vergruizen critici dit – in hun ogen - vandalisme. Toch worden traditionele graffiti-motieven vaak ‘geleend’ door de reclamewereld en krijgen kunstenaars geregeld werk als grafisch ontwerper. Er ontstaan veel kruisbestuivingen.

De eerste iconische street art kunstenaar

De Amerikaan Keith Haring is de eerste (gerespecteerde) kunstenaar die bekendheid verwerft met zijn krijttekeningen op de lege billboards in de New Yorkse metro. Hij deelt zijn gevoelens over thema’s als oorlog, apartheid, drugs, seksualiteit, dood en aids (de ziekte waaraan hij in 1990 zelf overlijdt). In 1982 voltooit hij zijn eerste iconische mural op de buitenmuur van Houston Bowery. Twee jaar later reist hij naar Australië om - in opdracht - muurschilderingen te maken in Melbourne en Sydney. Niet veel later is zijn street art ook te bewonderen in onder meer Amsterdam, Parijs en Pisa, terwijl zijn tekeningen, beelden en schilderijen wereldwijd geëxposeerd worden.

‘De straat is zowel atelier als expositieruimte en het niets vermoedende publiek de recensent’

Street art onderscheidt zich door de authenticiteit van elk werk, dat telkens een verhaal vertelt. Dat kan een protest tegen de consumptiemaatschappij zijn, een politiek getinte boodschap, een persiflage of een persoonlijk verslag. De straat is zowel atelier als expositieruimte en het niets vermoedende publiek de recensent.

Street art op straat en in musea

Wanneer een kunstenaar actief is op straat en tegelijkertijd – al dan niet geholpen door geweldige mediaexposure – opgepikt wordt door musea en galerieën, is en blijft het street art. Alleen verandert met de overstap naar de mainstream kunstwereld de officiële term in hedendaagse urban art. 

De Brit Banksy en de in Frankrijk geboren Mr. Brainwash zijn bijvoorbeeld momenteel twee internationale hedendaagse urban art-supersterren. Banksy's werk karakteriseert zich door zijn pakkende en humoristische beelden in combinatie met politieke slogans. Met zijn statements, waarin hij graffiti combineert met de voor hem zo typerende sjabloontechniek, houdt hij het publiek een spiegel voor. Zijn straatkunst is in verschillende Europese en Amerikaanse steden zowel in de buitenlucht als in musea te vinden.

Mr. Brainwash is uiterst kundig in het zich vrijwel geheel toe-eigenen van populaire logo’s en afbeeldingen, die hij in een totaal andere context plaatst en verrijkt door kleurrijke graffiti. Hoewel hij hiermee ook negatieve aandacht trekt, verdedigt de kunstenaar zijn werkwijze door te stellen dat kunst geen regels kent.

‘Wanneer zijn populariteit in 2016 een climax bereikt, vernietigt hij elk kunstwerk dat hij in Bologna heeft gemaakt’

Blu is het pseudoniem van een Italiaanse kunstenaar die eveneens overal in de wereld urban street art maakt. Gevels van hoge gebouwen dienen als doek voor zijn megagrote muurschilderingen. Hij koestert zijn artistieke vrijheid. Wanneer zijn populariteit in 2016 een climax bereikt, vernietigt hij elk kunstwerk dat hij in Bologna heeft gemaakt. Dit om te voorkomen dat zijn werk verkocht wordt door op winst beluste kunsthandelaren.

Ook de Belgische straatkunstenaar Roa wil naar eigen zeggen zijn werk en geest vrijhouden. Hij maakt grote werken op alle continenten, neemt regelmatig deel aan street art-festivals en werkt van tijd tot tijd samen met internationale galerieën. Verder wil hij anoniem blijven. Zijn werk spreekt voor zich, vindt hij. Zijn murals, opgebouwd uit verschillende lagen, bieden de kijker verschillende perspectieven op de dieren die hij met zeer gedetailleerd uitgewerkte vacht of verendek weergeeft.

Street art kunst kopen of lenen

Het is en blijft een eigenzinnige groep kunstenaars en - laten we eerlijk zijn - het mysterie rondom de street art kunstenaars draagt bij aan hun charme. In de ogen van fans maakt dit hen authentiek, idealistisch en onafhankelijk. Toch staan sommige oorspronkelijke straatkunstenaars, zoals Keith Haring, Jean- Michel Basquiat en Banksy, ​​nu meer bekend om hun reguliere kunst, hun street art schilderijen, zeefdrukken en foto's, dan om hun originele straatkunst. Zij zijn gevestigde namen in de hedendaagse urban art.

Dit type kunstenaars verspreidt het werk vaak in gelimiteerde oplage via een aantal kanalen. Dus de echte uitdaging zit vaak in het kunnen bemachtigen van een werk. En, zoals bij iedere andere investering, is het essentieel om te onderzoeken wat de kunstenaar uniek maakt en wat de reikwijdte van zijn werk is.

Grootste kunstgalerie van de Benelux

Laat je bij AbrahamArt Amsterdam of Eindhoven adviseren, zodat je zeker weet dat jouw aankoop afkomstig is van een betrouwbare bron, tegen een eerlijke marktprijs. De grootste galerie van de Benelux beschikt over een uniek aanbod kunstenaar, dat uitsluitend bestaat uit originele schilderijen van gewaardeerde hedendaagse kunstenaars. De werken zijn te koop of te huur en proefplaatsingen zijn eenvoudig te regelen. Naast onze street art kunst kun je ook terecht voor andere kunststromingen en werken zoals conceptuele kunst, moderne kunst en kunstfotografie.

Vergelijkbare inhoud

De invloed van sociale media op hedendaagse kunst

Jonie Oostveen - May 2024

Natuurlijke expressie in kleur: Ontdek de krachtige fauvistische kunstbeweging

March 2023

Geometrische kunst brengt kunst terug tot de objectieve essentie

Nicole Smolenaers - January 2023